Пандемия шароитида кўп ташкилотлар қурилишни музлатиб қўйишига тўғри келди. Бу вазиятда бухгалтерлар ушбу қурилиш учун олинган қарзлар бўйича харажатлар билан нима қилиш мумкин, деган саволга дуч келишди. Уларни қандай тўғри акс эттириш ва ҳисобга олишни МҲХС бўйича сертификатланган мутахассис Александра ТОЛМАЧЕВА buxgalter.uz учун махсус тушунтирди:
- “Маълумки, аксарият ҳолларда қарзлар бўйича харажатлар молиявий харажатлар ҳисобланади ва капитализация қилинмайди. Бироқ муайян шартларда корхона уларни капитализация қилиши мумкин. Буни амалга оширишга 24-сон БҲМС “Қарзлар бўйича харажатлар ҳисоби” имкон беради, унга кўра, қарзлар бўйича харажатлар квалификацияланган активнинг қийматига қўшиш йўли билан капитализация қилиниши мумкин.
Белгиланган мақсади бўйича фойдаланиш ёки сотиш учун тайёрлаш албатта салмоқли вақтни талаб қиладиган актив квалификацияланган актив ҳисобланади. Тугалланмаган қурилиш шундай активларнинг энг кенг тарқалган тури ҳисобланади.
Корхона қарзлар бўйича харажатларни капитализация қила олиши учун қуйидаги шартларга риоя қилиш зарур:
- корхона мазкур актив бўйича харажатларни амалга оширганда ва активни белгиланган мақсади бўйича ишлатишга ёки сотишга тайёрлаш учун зарур бўлган фаолиятни амалга оширганда;
- корхона қарзлар бўйича харажатларни амалга оширганда.
Корхона квалификацияланган активни тайёрлаш бўйича фаол ҳаракатни тўхтатган давомий даврлар мобайнида қарзлар бўйича харажатларни капитализация қилишни ҳам тўхтатиши лозим. Бунинг учун бухгалтерга бошланғич ҳужжат – харажатларни капитализация қилишни тўхтатишга асос зарур.
Амалиётда қурилиш объектини назорат қилувчи ИЧТБ муҳандисидан қурилиш тўхтатилган даврлар тўғрисида раҳбар томонидан тасдиқланган маълумотномани талаб қилиб олиш мумкин.
Қурилиш ишларини тиклашда ҳам кейинчалик капитализация қилиш учун шу каби ҳужжат талаб қилинади.
Buxgalter.uz да батафсил ўқинг.
