Бизнинг шарҳлар

Агар йил давомида қўшимча таътил кунларининг сони ўзгарса, иш стажи учун уларни қандай тўғри ҳисоб-китоб қилиш, бунда қандай омилларни ҳисобга олиш кераклигини эксперт ва «Норма» кадрлар хизмати раҳбари Валерия ЛЯНДРЕС тушунтирди.

Янги Меҳнат кодексининг кучга кириши нафақат кадрлар хизматларининг, балки бухгалтерларнинг ҳам ишида акс этади. Янги МК ишлаб чиқувчилари – Алексей НИЯЗМЕТОВ ва Юрий ФЕОКТИСТОВ бухгалтер ўз ишида кодекснинг қандай асосий жиҳатларини ҳисобга олиши кераклиги ҳақида buxgalter.uz учун махсус гапириб беришди.

Марказий банк бошқаруви 4 майдаги йиғилишда асосий ставкани йиллик 14 фоиз даражасида ўзгаришсиз қолдириш тўғрисида қарор қабул қилди.

1995 йилги Меҳнат кодекси ортда қоладиган ва 2022 йилги янги Меҳнат кодекси кучга кирадиган кунга ҳам оз қолди. Қонун чиқарувчилар бизга янги ҳужжатни ўрганиш учун етарли вақт беришди. Аммо янги МКда ўзгаришлар жуда кўп...

Norma.uz портали 2023 йил 1 майдан кучга кирадиган миллий қонунчиликдаги асосий ўзгаришлар шарҳини тақдим этади.

Биз бюджетдан ташқари ташкилотмиз. ПФ-35-сон 3-б. 5-хатбошига мувофиқ (01.01.2023 йилдан бошлаб кучини йўқотган) бюджетдан ташқари ташкилотларда қўшимча ишланмайдиган кунлар молиявий имкониятлардан келиб чиққан ҳолда ва касаба уюшмаси қўмиталари билан келишилган ҳолда маҳаллий ҳужжатларга мувофиқ белгиланади.

Ходимнинг меҳнат шартномаси муддати тугамоқда. Қўшимча келишув расмийлаштириш орқали унинг амал қилиш муддатини узайтира оламизми ёки янги шартнома тузишимиз керакми? Шартнома муддатини неча марта узайтириш мумкин? Муддатли меҳнат шартномаси неча йилга тузилади?

Корхонада 15 иш куни давомийлигида меҳнат таътили ўрнатилган. Янги МКга киритилган ўзгаришлар туфайли асосий таътилнинг давомийлиги – 21 календарь кунни ташкил этади. Ходим 12.08.2022 й. – 11.08.2023 йилдаги давр учун 2023 йил 10 апрелдан таътилга чиқади. Унга таътил кунлари сонини ва «таътил пуллари»ни қандай ҳисоблаш керак?

Улар орасида – хотин-қизлар ва болалар ҳуқуқлари, эркинликлари ҳамда қонуний манфаатларини ишончли ҳимоя қилиш тизимини такомиллаштиришга қаратилган қонун бор.

22 апрель куни Ўзбекистонда Рамазон ҳайити байрами нишонланади. Бу иш вақти календарида қандай акс этишини эксперт ва «Норма» кадрлар хизмати раҳбари Валерия ЛЯНДРЕС тушунтирди.

Янги Меҳнат кодексининг 161-модда 6-бандининг маъносини тушунтиринг – «Меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилиш»: «қуйидаги сабаблардан (асослардан) бирининг мавжудлиги меҳнат шартномасини бекор қилишнинг асосланганлигини билдиради: амалдаги Кодекс ва бошқа қонунлар билан белгиланган бошқа сабаблар (асослар)». Мазкур Кодекс билан белгиланган «бошқа сабабларга (асосларга) нималар киради?.

Камбағалликни қисқартириш ва бандлик вазирлиги иш берувчиларга тавсия этади: 1) қисқартиришга тушадиган ходимларга бошқа ишга жойлашгунларига қадар меҳнат фаолиятларини давом эттиришларига рухсат бериш; 2) бу пайтга қадар меҳнат шартномаларини МКнинг тегишли моддасига кўра бекор қилмаслик.

Бюджет ташкилотининг ходими 2023 йил апрель ойида ишлаб берилган ўтган давр учун (2021 йил октябрдан 2022 йил октябргача) меҳнат таътилига чиқмоқда. Иш берувчи 2022 йилда амал қилган 20.12.2021 йилдаги ПФ-35-сон фармонга кўра таътил кунларини 5 кунга қисқартиришни талаб қилмоқда. Бу тўғрими?

Norma.uz портали 2023 йил 1 апрелдан кучга кирадиган миллий қонунчиликдаги асосий ўзгаришлар шарҳини тақдим этади.

Якка тартибдаги тадбиркорнинг Урганч шаҳар ДСИ ходимлари томонидан ўтказилган сайёр солиқ текширувидан норози бўлиб ёзган мурожаати Бизнес-омбудсман девони ходимлари томонидан ўрганиб чиқилди.

Ходимга 2023 йил 10 март куни «қисқартириш» муносабати билан ишдан бўшатиш тўғрисида огоҳлантириш берилди. Огоҳлантириш муддати 10 май куни тугайди. Бу пайтда аллақачон ходимнинг иш стажидан келиб чиқиб ишдан бўшатиш нафақасини тўлашда янги ёндашувни ўрнатадиган янги Меҳнат кодекси амал қилади.

Асосий ставканинг 1 фоиз бандга пасайтирилиши ўтган йил март ойида хатарлар учун фоиз ставкани ошириш орқали қўйилган қўшимча юкламани тўлиқ олиб ташлаш имконини беради.

Ташкилот буюртмалар ҳажми қисқаргани сабабли штатни қисқартиришни режалаштирмоқда. Шу жумладан – бир нечта бухгалтерлар ишлайдиган молия бошқармасида. Ишда фақат улардан бири қолади.

Ўқитувчиларнинг иш жойи, иш стажи ва ихтисослиги уларнинг пенсияга чиқиш шартларига қандай таъсир қилишини kadrovik.uz илтимосига кўра Бюджетдан ташқари Пенсия жамғармаси ижро бўлими методология бўлими бошлиғи Фаррух Пардаев тушунтирди.

Ташкилот ходимларида меҳнат таътилининг умумий давомийлиги бугунги кунда йигирма тўрт иш кунини (асосий ўн беш кун + жамоа шартномаси бўйича қўшимча тўққиз кун) ташкил қилади. Янги МК жорий этилиши билан ходимлар учун таътилларни календарь кунларда қандай ҳисоблаш керак? Уларнинг давомийлигини ўзгартирмаса бўладими?