Бизнинг шарҳлар

Ходимнинг иш йили – 2022 йил 1 ноябрь – 2023 йил 31 октябрь. Ишга қабул қилишда унга 15 иш куни давомийлигида таътил белгиланди. Янги Меҳнат кодекси кучга киргандан кейин ходим билан қўшимча келишув тузилди, таътилнинг давомийлиги эса 2023 йил 30 апрелдан 21 календарь кун қилиб белгиланди. Ходим июнь ойида таътилга чиқади.

Мажлис видеоконференцалоқа тизимидан фойдаланган ҳолда ўтказилади, бир қатор қонунларни муҳокама қилиш режалаштирилмоқда, улар орасида “Манфаатлар тўқнашуви тўғрисида”ги, “Давлат божи тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш ҳақида”ги қонунлар ва бошқалар бор.

Norma.uz портали 2023 йил 1 июндан кучга кирадиган миллий қонунчиликдаги асосий ўзгаришлар шарҳини тақдим этади.

Иш ҳақи сақланмайдиган таътилнинг ўзига хос хусусиятлари қандай? Унинг максимал давомийлигини қандай тўғри аниқлаш керак, бу нимага боғлиқ? Иш берувчи қайси ходимларга уларнинг илтимосига кўра бундай таътилни тақдим этиши шарт ва у иш стажига киритиладими?

17 май куни Халқаро савдо маркази (ХСМ), БМТ ва ЖСТ қўшма агентлиги Олмаота шаҳридаги (Қозоғистон) матбуот анжумани давомида Европа Иттифоқи молиялаштирадиган «Ready4Trade Марказий Осиё» лойиҳаси натижаларини тақдим қилди.

Президент Шавкат Мирзиёев раислигида камбағалликни қисқартириш ва бандликни таъминлаш чора-тадбирлари муҳокамаси юзасидан видеоселектор йиғилиши ўтказилди.

Ишлаб чиқариш ташкилотида қўл меҳнати автоматлаштирилиши туфайли ходимларни қисқартириш режалаштирилмоқда. Қисқартирилаётган ходимларга икки ой олдин огоҳлантириш берилди. Аммо раҳбар уларни тезроқ ишдан бўшатишни талаб қилмоқда, чунки янги технология аллақачон жорий этилмоқда ва бу ходимларни ишлаб чиқаришда ушлаб туришнинг маъноси йўқ.

Агар йил давомида қўшимча таътил кунларининг сони ўзгарса, иш стажи учун уларни қандай тўғри ҳисоб-китоб қилиш, бунда қандай омилларни ҳисобга олиш кераклигини эксперт ва «Норма» кадрлар хизмати раҳбари Валерия ЛЯНДРЕС тушунтирди.

Янги Меҳнат кодексининг кучга кириши нафақат кадрлар хизматларининг, балки бухгалтерларнинг ҳам ишида акс этади. Янги МК ишлаб чиқувчилари – Алексей НИЯЗМЕТОВ ва Юрий ФЕОКТИСТОВ бухгалтер ўз ишида кодекснинг қандай асосий жиҳатларини ҳисобга олиши кераклиги ҳақида buxgalter.uz учун махсус гапириб беришди.

Марказий банк бошқаруви 4 майдаги йиғилишда асосий ставкани йиллик 14 фоиз даражасида ўзгаришсиз қолдириш тўғрисида қарор қабул қилди.

1995 йилги Меҳнат кодекси ортда қоладиган ва 2022 йилги янги Меҳнат кодекси кучга кирадиган кунга ҳам оз қолди. Қонун чиқарувчилар бизга янги ҳужжатни ўрганиш учун етарли вақт беришди. Аммо янги МКда ўзгаришлар жуда кўп...

Norma.uz портали 2023 йил 1 майдан кучга кирадиган миллий қонунчиликдаги асосий ўзгаришлар шарҳини тақдим этади.

Биз бюджетдан ташқари ташкилотмиз. ПФ-35-сон 3-б. 5-хатбошига мувофиқ (01.01.2023 йилдан бошлаб кучини йўқотган) бюджетдан ташқари ташкилотларда қўшимча ишланмайдиган кунлар молиявий имкониятлардан келиб чиққан ҳолда ва касаба уюшмаси қўмиталари билан келишилган ҳолда маҳаллий ҳужжатларга мувофиқ белгиланади.

Ходимнинг меҳнат шартномаси муддати тугамоқда. Қўшимча келишув расмийлаштириш орқали унинг амал қилиш муддатини узайтира оламизми ёки янги шартнома тузишимиз керакми? Шартнома муддатини неча марта узайтириш мумкин? Муддатли меҳнат шартномаси неча йилга тузилади?

Корхонада 15 иш куни давомийлигида меҳнат таътили ўрнатилган. Янги МКга киритилган ўзгаришлар туфайли асосий таътилнинг давомийлиги – 21 календарь кунни ташкил этади. Ходим 12.08.2022 й. – 11.08.2023 йилдаги давр учун 2023 йил 10 апрелдан таътилга чиқади. Унга таътил кунлари сонини ва «таътил пуллари»ни қандай ҳисоблаш керак?

Улар орасида – хотин-қизлар ва болалар ҳуқуқлари, эркинликлари ҳамда қонуний манфаатларини ишончли ҳимоя қилиш тизимини такомиллаштиришга қаратилган қонун бор.

22 апрель куни Ўзбекистонда Рамазон ҳайити байрами нишонланади. Бу иш вақти календарида қандай акс этишини эксперт ва «Норма» кадрлар хизмати раҳбари Валерия ЛЯНДРЕС тушунтирди.

Янги Меҳнат кодексининг 161-модда 6-бандининг маъносини тушунтиринг – «Меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилиш»: «қуйидаги сабаблардан (асослардан) бирининг мавжудлиги меҳнат шартномасини бекор қилишнинг асосланганлигини билдиради: амалдаги Кодекс ва бошқа қонунлар билан белгиланган бошқа сабаблар (асослар)». Мазкур Кодекс билан белгиланган «бошқа сабабларга (асосларга) нималар киради?.

Камбағалликни қисқартириш ва бандлик вазирлиги иш берувчиларга тавсия этади: 1) қисқартиришга тушадиган ходимларга бошқа ишга жойлашгунларига қадар меҳнат фаолиятларини давом эттиришларига рухсат бериш; 2) бу пайтга қадар меҳнат шартномаларини МКнинг тегишли моддасига кўра бекор қилмаслик.

Бюджет ташкилотининг ходими 2023 йил апрель ойида ишлаб берилган ўтган давр учун (2021 йил октябрдан 2022 йил октябргача) меҳнат таътилига чиқмоқда. Иш берувчи 2022 йилда амал қилган 20.12.2021 йилдаги ПФ-35-сон фармонга кўра таътил кунларини 5 кунга қисқартиришни талаб қилмоқда. Бу тўғрими?