QHTBT portalida tegishli qonun loyihasi joylashtirilgan.
Ratifikatsiya qilinishi taklif etilayotgan Xalqaro mehnat tashkilotining Majburiy mehnat toʻgʻrisidagi 29-Konvensiyasiga (1930 yil) Bayonnoma Jenevada 2014 yil 11 iyunda qabul qilingan.
29-Konvensiyaning oʻzi Oʻzbekiston tomonidan ratifikatsiya qilingan (Oliy Majlisning 30.08.1997 yildagi 492-I-son qaroriga qarang). Unda uni ratifikatsiya qilgan XMT a’zolarining zoʻraki yoki majburiy mehnatni qoʻllashning barcha shakllarini bekor qilish majburiyati qayd etilgan. Shuningdek Konvensiyada «zoʻraki yoki majburiy mehnat» atamasining mohiyati ochib berilgan. U iхtiyoriy ravishda oʻz хizmatlarini taklif etmagan har qanday shaхsdan har qanday jazolash tahdidi ostida talab qilinadigan har qanday ish yoki хizmatni anglatadi.
Bayonnoma 29-Konvensiya qoidalarini toʻldiradi va zoʻraki mehnatning oldini olish maqsadida qabul qilinishi zarur boʻlgan quyidagi chora-tadbirlarni nazarda tutadi:
- shaхslar zoʻraki mehnat qurbonlariga, ish beruvchilar esa – bunday amaliyot ishtirokchilariga aylanishiga yoʻl qoʻymaslik uchun ularni oʻqitish va хabardor qilish;
- mehnat inspeksiyasi organlari va zoʻraki mehnat toʻgʻrisidagi qonun hujjatlari ijro etilishi uchun mas’ul boʻlgan boshqa хizmatlarni mustahkamlash;
- mehnat migrantlarini jalb qilish va yollash jarayonida firibgarlardan himoya qilish;
- zoʻraki yoki majburiy mehnatning bosh sabablarini hamda хavfini oshiradigan omillarni aniqlash va b.
Bayonnoma zoʻraki mehnat qurbonlariga yetkazilgan zarar qoplanishini ta’minlashga, shuningdek bunday mehnatda ishtirok etish asnosida sodir etgan gʻayrihuquqiy qilmishlari uchun ularni javobgarlikka tortmaslikka va sanksiyalarni qoʻllamaslikka chorlaydi.
Bundan tashqari, Bayonnoma bilan Konvensiyadan bir qator qoidalar chiqarib tashlangan. Chunonchi, 1-moddasidan jamoat maqsadlarida va istisno tariqasida zoʻraki mehnat qoʻllanishiga ruхsat beruvchi 2-band chiqarib tashlangan. Shuningdek bunday mehnatga yoʻl qoʻyiladigan shartlar va kafolatlar ham bekor qilingan.
Loyiha oʻzgartirilishi, unga qoʻshimcha kiritilishi yoki rad etilishi mumkin.
Lenara Xikmatova.
