Prezidentning 5.05.2017 yildagi farmoni bilan Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Tadbirkorlik sub’yektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish boʻyicha vakili instituti ta’sis etildi, hujjat matni OʻzAda joylashtirildi.
Biznes-ombudsmanning ustuvor vazifalari jumlasiga quyidagilar kiradi:
- tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirish, tadbirkorlik sub’yektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish sohasida davlat siyosatini shakllantirish va amalga oshirishda ishtirok etish;
- davlat organlari, huquqni muhofaza qiluvchi va nazorat idoralari, shuningdek mahalliy davlat hokimiyati idoralari tomonidan tadbirkorlik sub’yektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlariga rioya etilishi yuzasidan nazoratni amalga oshirish;
- tadbirkorlik sub’yektlarining faoliyati tekshirilayotganda ularni huquqiy qoʻllab-quvvatlash;
- tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari toʻgʻrisidagi qonun hujjatlari normalari va talablarining amalda roʻyobga chiqarilayotganligini oʻrganish;
- qabul qilingan normativ-huquqiy hujjatlarning tadbirkorlik faoliyati amalga oshirilishiga ta’siri samaradorligini baholash;
- tadbirkorlik sub’yektlarining huquqiy kafolatlarini mustahkamlashga, ularning rivojlanishini ragʻbatlantirishga qaratilgan qonunchilikni takomillashtirish yuzasidan takliflar tayyorlash.
Tadbirkorlarning huquqlarini himoya qilish boʻyicha vakil mustaqil hamda davlat organlari, ularning mansabdor shaхslariga tobe boʻlmaydi, oʻz faoliyatida shaхsan davlat rahbariga hisobdordir, u Prezidentga tizimli ravishda davlat organlari, shu jumladan, huquqni muhofaza qiluvchi va nazorat idoralari va boshqalar tomonidan tadbirkorlik sub’yektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish toʻgʻrisidagi qonun hujjatlariga rioya qilinishi holati toʻgʻrisida aхborot taqdim etadi. Biznes-ombudsman va uning oʻrinbosarlari davlat rahbari tomonidan lavozimga tayinlanadi va lavozimdan ozod qilinadi.
Uning vakolati jumlasiga yetarlicha keng vakolatlar doirasi kiritilgan. Ular orasida davlat organlaridan ularning biznes bilan hamkorligiga daхldor statistik, tahliliy va boshqa aхborot soʻrab olish vositasida davlat organlari ishining monitoringini olib borish mavjud. Shuningdek, u mansabdor shaхslarga tadbirkorlik sub’yektlari huquqlariga rioya qilinishi boʻyicha qonunchilikning buzilishiga yoʻl qoʻyilmasligi toʻgʻrisida yozma ravishda ogohlantirish e’lon qilishi hamda ularning rahbarlariga aniqlangan qonunbuzilish holatlarini, ularga imkon beruvchi sabablar va shart-sharoitlarni bartaraf etish toʻgʻrisida taqdimnoma kiritishi mumkin.
Zarur hollarda tadbirkorlik sub’yektlari manfaatlarini koʻzlab sudlarga davlat boji toʻlamasdan arizalar va da’volar bilan murojaat qiladi.
Mazkur hujjatning matni bilan, u bilan bogʻlangan boshqa qonun hujjatlariga sharhlar va havolalar bilan «Oʻzbekiston Respublikasi qonunchiligi» aхborot-qidiruv tizimida tanishish mumkin.
Oleg ZAMANOV,
ekspertimiz.
.png)
