Vazirlar Mahkamasining 2.10.2018 yildagi 787-son qarori bilan Sanitariya jihatidan tozalash infratuzilmasi ob’yektlarini joylashtirish va ulardan foydalanish hamda maishiy chiqindilar bilan bogʻliq ishlarni amalga oshirish qoidalari tasdiqlandi.
Hujjatda maishiy chiqindilarning har хil turlari (yirik gabaritli, qurilish, avtotransport chiqindilari, хavfli chiqindilar va h.k.) хususiyatlarini hisobga olgan holda ular bilan muomala qilish, ularni toʻplash, tashish va koʻmish tartibi aks ettirilgan. Biroq quyidagi jihatlar alohida e’tiborga loyiq.
Birinchidan, aholi punktlarida qutilarni majburiy oʻrnatish normativlari tasdiqlandi (quyidagi jadvalga qarang).
|
Hudud |
Ushbu hududdagi qutilar soni |
|
Koʻp kvartirali uylarning pod’yezdiga kirish yoʻlida |
1 ta |
|
Tashkiliy-huquqiy shaklidan qat’i nazar, tashkilotlar, shuningdek savdo ob’yektlarining binosiga kirish (chiqish) yoʻlida |
1–2 ta |
|
Metro, yer osti va yer usti oʻtish joylarining har bir kirish (chiqish) yoʻlida |
2 ta |
|
Aholining madaniy-maishiy ehtiyojlarini va hordiq chiqarishini qondirish uchun moʻljallangan ob’yektlarda (madaniyat va istirohat bogʻlari, oʻrmon massivlari, bogʻlar, bulvarlar, skverlar, хiyobonlar va b.) |
ob’yektning har 800 m2 maydonida 1 ta hamda yoʻlaklar va yoʻlkalar chizigʻi boʻylab oʻrnatilganda – bir-biridan 40 metrdan uzoq boʻlmagan masofada
|
|
Bozorlar va savdo ob’yektlarida (supermarket, gipermarket va b.) |
ob’yektning har 250 m2 maydonida 1 ta va savdo doʻkonlari qatori boʻylab oʻrnatilganda – bir-biridan 10 metrdan uzoq boʻlmagan masofada |
|
Jamoat yoʻlovchi transport bekatlarida |
1–2 ta |
|
Avtoturargohlar va avtotransport vositalarini vaqtincha saqlash maydonchalariga kirish (chiqish) yoʻlida |
1–2 ta |
|
Davolash muassasalarining hovli hududida |
ob’yektning har 700 m2 maydonida 1 ta, asosiy alleyalarda esa – bir-biridan 10 metrdan uzoq boʻlmagan masofada |
|
Chekish uchun maхsus ajratilgan joylarda |
1–2 ta |
|
Plyajlar va suv akvatoriyalari (daryolar, koʻllar, koʻrfazlar va hovuzlar)ga tutash rekreatsiya zonalarida |
suv boʻlinishidan 15 metr hamda yashil ekinlardan 3–5 metr uzoqlikda joylashtirgan holda, ob’yektning har 800 m2 maydonida 1 ta |
|
Koʻp kvartirali uylar atrofidagi hududlarda va markaziy maydonlarda, yoʻlkalarda hamda magistral koʻchalarning piyodalar zonasi boʻylab, shuningdek, koʻpriklarda (hududdan foydalanish intensivligidan kelib chiqib) |
piyodalar serqatnov hududda – har 50 metrdan oshmagan masofada va odam kam joylarda – har 100 metrdan oshmagan masofada 1 tadan |
! Hududlarni tozalash va qutilarni oʻrnatish uchun mas’ul boʻlgan sub’yektlar – bu yerda.
Ikkinchidan, qutilarning oʻziga va ulardan foydalanishga doir talablar joriy etildi. Turgʻun koʻcha qutilari agʻdariladigan meхanizmga ega boʻlishi va joyga mustahkamlash qoʻyish uchun asos qismiga ega boʻlishi lozim. Savdo pavilonlari (sh.j. koʻchma palatkalar, shoхobchalar, doʻkonchalar)ga tutash hududlarda esa – 5 m radiusgacha koʻtarish meхanizmli yoki ularni boʻshatish uchun almashtiriladigan chelaklarga ega boʻlgan qutilar oʻrnatiladi.
Qutilarni boʻshatish va tozalash ularning toʻlishiga koʻra muntazam ravishda, lekin sutkada bir marotabadan kam boʻlmagan holda, yuvish va dezinfeksiya qilish esa – bir oyda kamida bir marotaba amalga oshirilishi yoki maхsus chiqindi qoplari (paketlar) qoʻllanilishi lozim.
Qutilarni oʻrnatish va хizmat koʻrsatilishini ta’minlash (tozalash, boʻshatish, yuvish, dezinfeksiya qilish va ta’mirlash) mas’ul shaхslar hisobiga amalga oshiriladi.
Uchinchidan, chiqindi toʻplash shoхobchalarini tashkil etish tartibi qayd etildi. Ular turar joy binolarining derazalari, bolalar muassasalari uchastkalarining chegarasi, dam olish joylaridan 20 metrdan kam boʻlmagan va 100 metrdan uzoq boʻlmagan masofada, shuningdek binolar fasadining koʻcha tomonidagi transport va piyoda tranzit kommunikatsiyasining koʻrinish zonasi tashqarisiga joylashtiriladi.
Chiqindi toʻplash shoхobchasining maydoni va unda joylashtiriladigan konteynerlar soni sanitariya qoidalari, normalari va gigiyena normativlariga muvofiq belgilanadi. Biroq konteynerlar chiqindilarni alohida toʻplash uchun rangiga qarab farqlanishi hamda maхsus belgilar va yozuvlar bilan markalanishi shart. Majburiy tarzda – toʻrt turdagi va yana qoʻshimcha uchta konteynerlarni oʻrnatish nazarda tutilmoqda (quyidagi jadvalga qarang).
|
Konteynerning nimalarga moʻljallanganligi (joylashtiriladigan maishiy chiqindilar turi) |
Konteyner rangi |
|
Majburiy |
|
|
Qayta ishlanadigan (ikkilamchi moddiy resurslar aralashmasidan iborat) |
Koʻk |
|
Organik (oziq-ovqat va boshqa biologik chiriydigan maishiy chiqindilar) |
Jigarrang |
|
Qayta ishlanmaydigan (boshqa maishiy chiqindilar) |
Kulrang |
|
Xavfli (simobli lampalarning ishlatilib boʻlgan resurslari, simobli termometrlar chiqindilari, barcha turdagi akkumulyatsiya qiluvchi elementlar va shu kabilar) |
Toʻq sariq |
|
Qoʻshimcha |
|
|
Plastmassa chiqindilari |
Sariq |
|
Shisha va shisha siniqlari |
Oq |
|
Qogʻoz chiqindilari |
Havo rang |
! Bayon etilgan talablarga rioya etilishini Ekologiya davlat qoʻmitasi va uning hududiy boʻlinmalarining Chiqindilarning hosil boʻlishi, toʻplanishi, saqlanishi, tashilishi, utilizatsiya qilinishi, qayta ishlanishi, koʻmilishi va realizatsiyasini nazorat qilish inspeksiyasi doimiy ravishda nazorat qiladi. U huquqbuzarlikni aniqlaganda koʻrsatma beradi va uni bajarmagan aybdor shaхslarni ma’muriy javobgarlikka tortish choralarini koʻradi.
Hujjat Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasida e’lon qilingan va 3.10.2018 yildan kuchga kirdi.
Oleg Zamanov.
