Халқ таълими вазирлигида таркибий ислоҳотлар бошланди. Президентнинг 5.09.2018 йилдаги «Халқ таълими тизимига бошқарувнинг янги тамойилларини жорий этиш чора-тадбирлари тўғрисида»ги ПҚ–3931-сон қарори бунга замин яратди.
Халқ таълими вазирлигининг (ХТВ) марказий аппарати Тошкент шаҳар, Шайхонтоҳур тумани, Шайхонтоҳур кўчаси, 3-уйга кўчирилади.
Вазирликнинг вазифалари қайта кўриб чиқилиб, унга қуйидаги функциялар юклатилди:
- умумий ўрта ва мактабдан ташқари таълим соҳасида ягона давлат сиёсатини ишлаб чиқиш ва амалга ошириш, ўқувчиларнинг маънавий-ахлоқий, интеллектуал ва жисмоний ривожланиши даражасини янада ошириш;
- умумий ўрта таълимнинг давлат таълим стандартларига ва мактабдан ташқари таълимга қўйиладиган давлат талабларига мувофиқ умумтаълим муассасалари фаолиятига методик раҳбарлик қилиш;
- ўқитувчи касбининг мақоми ва обрўсини ошириш, умумтаълим муассасалари, шунингдек, халқ таълими тизими ходимларини моддий ва ижтимоий қўллаб-қувватлашни таъминлаш, уларнинг самарали ишлаши учун муносиб шарт-шароитлар яратиш;
- ўқувчиларнинг ўқув, психологик ва жисмоний юкламаларини оптималлаштиришни ҳисобга олган ҳолда ўқув-тарбия жараёнига таълимнинг инновацион шаклларини, замонавий педагогик ва ахборот технологияларини, касбга йўналтириш, таълим ва тарбиянинг самарали усулларини жорий этиш;
- умумтаълим муассасаларида чет тилларини ўқитиш самарадорлигини таъминлашга йўналтирилган комплекс чора-тадбирларни амалга ошириш;
- мазмун ва сифат жиҳатидан халқаро талабларга жавоб берадиган, илғор педагогик ва ахборот-коммуникация технологияларини қўллаган ҳолда янгиланган ўқув режалари ва дастурларига мувофиқ ишлаб чиқилган ўқув ва ўқув-методик адабиётларнинг янги авлодини тайёрлаш ва нашр этишни ташкил қилиш;
- таълим хизматлари нодавлат секторини янада ривожлантириш, халқ таълими соҳасида давлат-хусусий шериклик учун қулай шарт-шароитлар яратиш;
- педагог кадрларни танлаш, тайёрлаш, қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишнинг илғор ва шаффоф ташкилий-ҳуқуқий механизмларини жорий этиш;
- Меҳрибонлик уйлари фаолиятини такомиллаштириш, ота-оналар қаровисиз қолган болаларнинг ижтимоий-психологик реабилитациясини ва ҳуқуқий ҳимоясини таъминлаш, уларнинг жамиятга интеграциялашувига кўмаклашиш ва ижтимоий-меҳнат кўникмаларини ривожлантириш;
- ривожланишида турли нуқсонлар бўлган ҳамда даволанишга ва соғломлаштиришга муҳтож бўлган болаларнинг ижтимоий кафолатларини таъминловчи чора-тадбирлар самарадорлигини янада ошириш, уларнинг таълим-тарбия (шу жумладан, инклюзив таълим-тарбия) олишига хизмат қиладиган мослашув муҳитини яратиш, имконияти чекланган болалар учун ихтисослаштирилган таълим муассасалари (мактаблар, мактаб-интернатлар) фаолиятини такомиллаштириш;
- ўқувчиларни умуминсоний қадриятлар, юксак маънавият, инсонпарварлик руҳида тарбиялаш, уларнинг қалби ва онгига мустақиллик ғояларини янада чуқур сингдириш, миллий менталитетга ёт ғояларга қарши иммунитетни мустаҳкамлаш;
- умумий ўрта ва мактабдан ташқари таълим муассасалари томонидан давлат таълим стандартлари ва талаблари бажарилишини тизимли мониторинг қилиш;
- умумтаълим мактабларининг 10–11-синф ўқувчиларини касбга ўқитишни таъминлаш бўйича фаолиятни мувофиқлаштириш;
- таълим муассасаларининг моддий-техника базасини мустаҳкамлаш, таълим муассасаларида бино ва иншоотлардан самарали фойдаланиш ишларини мувофиқлаштириш ва мониторинг қилиш.
Қўйилган вазифалардан келиб чиққан ҳолда қайта ташкил этиш чора-тадбирлари назарда тутилган, улар Халқ таълими вазирлиги муассасаларига ҳам, бошқа вазирликларга қарашли ташкилотларга ҳам дахл этади. Бу вазирлик негизида ўқув жараёнининг сифати такомиллаштирилишини таъминлай оладиган самарали тузилма барпо этиш имконини беради. Асосий ислоҳотлар жадвалда қайд этилган.
Қайта ташкил этиладиган бўлинмалар |
Ислоҳотларнинг моҳияти |
Олий таълим муассасалари ҳузуридаги халқ таълими ходимларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш бўйича ҳудудий марказлар |
Педагог ходимларнинг малакасини ошириш учун шарт-шароитлар яратиладиган мустақил муассасалар сифатида ХТВ тизимига ўтказилмоқда. |
Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари Республика мақсадли китоб жамғармаси |
ХТВ тизимига ўтказилмоқда. Шу тариқа, мактабларни ўқув-методик адабиётлар билан таъминлашга доир барча масалаларни вазирлик ҳал этади. |
Қорақалпоғистон Республикаси ХТВ, вилоятлар халқ таълими бошқармалари ва Тошкент шаҳар халқ таълими бош бошқармасининг методик хизмат бўлимлари, шунингдек, туман (шаҳар) халқ таълими бўлимларининг ўқув-тарбия жараёнини методик таъминлаш шўъбалари |
Кам самарали бўлинмалар сифатида тугатилмоқда. Уларнинг ўрнига халқ таълими ходимларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш бўйича ҳудудий марказлар тузилмасида методик хизмат бўлимлари, шунингдек, Қорақалпоғистон Республикаси ХТВ, вилоятлар халқ таълими бошқармалари ва Тошкент шаҳар халқ таълими бош бошқармаси ҳузурида туманлараро умумтаълим муассасаларини методик таъминлаш марказлари ташкил этилади. |
ХТВнинг Назорат-ҳуқуқий хизмати |
Қуйидаги вазифаларни ҳал этиш учун ХТВнинг марказий аппарати таркибида ташкил этилмоқда:
|
«Халқ таълими соҳасида лойиҳа ҳужжатларига техник топшириқларни ишлаб чиқиш ва қурилиш объектлари сифатини мониторинг қилиш бўйича инжиниринг компанияси» ДУК |
Янги ташкилот, у ишлар ва хизматларнинг ягона етказиб берувчиси ҳисобланади, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шаҳар ҳокимликлари ҳузуридаги ягона буюртмачи хизматлари у билан лойиҳа ҳужжатларига техник топшириқларни ишлаб чиқиш ва қурилиш объектлари сифатини мониторинг қилиш бўйича тўғридан-тўғри шартномалар тузади. Ушбу шартномалар махсус ахборот порталида рўйхатдан ўтказилиши шарт.
Белгиланишича, 1.01.2020 йилгача халқ таълими муассасаларини қуриш, реконструкция қилиш, капитал ва жорий таъмирлаш, уларга туташ ҳудудларни ободонлаштиришда буюртмачи функцияси «Халқ таълими соҳасида лойиҳа ҳужжатларига техник топшириқларни ишлаб чиқиш ва қурилиш объектлари сифатини мониторинг қилиш бўйича инжиниринг компанияси» ДУКнинг ҳудудий бўлинмаларига ўтади.
Бу – муҳим! ХТВ ва Қурилиш вазирлигига 1.03.2019 йилга қадар муддатда халқ таълими муассасалари бино ва иншоотларининг ҳолатини ялпи хатловдан ва техник кўрикдан ўтказиш ҳамда натижалари бўйича ушбу муассасаларни реконструкция қилиш, капитал таъмирлаш, мебель, инвентарь ва бошқа техника воситалари билан жиҳозлашнинг 2020–2022 йилларга мўлжалланган манзилли дастурини Вазирлар Маҳкамасига киритиш вазифаси топширилди.
|
ХТВ ҳузуридаги Мультимедиа умумтаълим дастурларини ривожлантириш маркази |
Халқ таълими соҳасида ахборот-коммуникация технологияларини ривожлантириш маркази деб ўзгартирилмоқда.
ХТВга, унинг ҳудудий бўлинмалари ва идоравий бўйсунувидаги ташкилотларга ҳамда умумтаълим муассасаларига Марказ билан мультимедиа таълим дастурларини ишлаб чиқиш ва IT-технологияларни жорий этиш учун тўғридан-тўғри шартномалар тузиш ҳуқуқи берилди. Ушбу шартномалар махсус ахборот порталида рўйхатдан ўтказилади.
|
Қарорда белгиланишича, Давлат бюджетининг халқ таълими муассасаларини молиялаштириш учун назарда тутилган охиригача фойдаланилмай қолган бюджет маблағлари ҳисобига шакллантирилган қўшимча манбалари умумтаълим муассасаларини ривожлантириш бўйича тадбирларни амалга оширишга йўналтирилади. Шу билан бирга, мактаб таълимини ривожлантириш бўйича чора-тадбирларни муваффақиятли амалга ошириш учун иккита жамғарма ташкил этилмоқда.
Халқ таълими соҳасидаги ислоҳотларга кўмаклашиш жамғармаси
Жамғарма юридик шахс мақомисиз ташкил этилмоқда.
Жамғармани шакллантириш манбалари |
Харажатлар моддалари |
Шунингдек белгиланишича, 1.01.2019 йилдан бошлаб Давлат бюджети маблағлари Кўмаклашиш жамғармасига истеъмол нархларининг тегишли йилдаги прогноз индексига тенг коэффициентни қўллаган ҳолда ажратилади.
|
Шунингдек белгиланишича, 2018–2020 йилларда Кўмаклашиш жамғармаси маблағларининг камида 50%и халқ таълими тизимини ва умумтаълим муассасаларида ўқув жараёнини рақамлаштириш бўйича харажатларни қоплашга йўналтирилади. |
Халқ таълимини ривожлантириш жамғармаси
Ушбу жамғарма юридик шахс мақомига эга бўлиб, 1.01.2019 йилдан фаолият юрита бошлайди.
Жамғармани шакллантириш манбалари |
Харажатлар моддалари |
|
|
Ҳужжат Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базасида эълон қилинган ва 5.09.2018 йилдан кучга кирди.
Олег Гаевой.