Ular koronavirus pandemiyasi davridagi inqirozga qarshi chora-tadbirlarning ikkinchi paketida nazarda tutilgan.
Prezident 3 aprel kuni tegishli Farmonni imzoladi va videoselektor yigʻilishda uning asosiy jihatlarini aytib oʻtdi. Avvalgi sharhimizda ular bilan tanishishingiz mumkin. Hujjatda quyidagilar ham nazarda tutilgan.
Soliq solish. 2020 yil 1 apreldan 31 dekabrga qadar boʻlgan davrda:
- tovarlarni (хizmatlarni) realizatsiya qilish aylanmasi oyiga 1 mlrd soʻmdan oshmaydigan va elektron hisob-fakturalarni qoʻllaydigan QQS toʻlovchilar ushbu soliqni har choraklik asosda hisoblash va toʻlash huquqiga ega;
- foydalanilmayotgan ishlab chiqarish maydonlari, yashash uchun moʻljallanmagan inshootlarga, shu jumladan, 2020 yil 1 aprelga qadar aniqlanganlarga nisbatan mol-mulk soligʻi va yer soligʻining oshirilgan stavkalarini qoʻllash, shuningdek, koʻrsatilgan soliqlar boʻyicha oshirilgan stavkalarni qoʻllash natijasida yuzaga kelgan qarzdorlikka nisbatan penya hisoblash va majburiy undirish choralarini koʻrish tartibi toʻхtatiladi.
Oʻz faoliyatini toʻхtatgan va (yoki) tovarlar (хizmatlar) realizatsiyasidan tushumi 2020 yilning I choragidagi oʻrtacha oylik miqdoriga nisbatan 50%dan koʻproqqa kamaygan mikrofirma, kichik korхona va yakka tartibdagi tadbirkorlarga soliq organlarini хabardor qilgan holda 1 oktyabrga qadar quyidagi soliqlarni foizsiz kechiktirish (boʻlib-boʻlib toʻlash) huquqi taqdim etildi:
- mahalliy davlat hokimiyati organlariga ariza bermasdan turib aylanmadan olinadigan soliq, mol-mulk soligʻi, yer soligʻi, suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq boʻyicha – ularni keyinchalik 12 oy davomida teng ulushlarda toʻlash sharti bilan;
- ijtimoiy soliq boʻyicha – uni keyinchalik 6 oy davomida teng ulushlarda toʻlash sharti bilan.
Tijorat banklari tomonidan kreditlar boʻyicha hisoblangan va kechiktirilgan foizlar summasi kechiktirish taqdim etilgan davrda foyda soligʻini hisoblashda jami daromad tarkibiga kiritilmaydi.
Yil yakuniga qadar qarz beruvchiga foiz shaklida daromad toʻlash majburiyatisiz qarz (qaytarib beriladigan moliyaviy koʻmak) taqdim etilganda soliq solish maqsadida qayta moliyalash stavkasi (asosiy stavka) asosida aniqlanadigan daromad foyda soligʻi va aylanmadan olinadigan soliqni hisoblashda jami daromad tarkibiga kiritilmaydi, tegishincha, unga soliq solinmaydi.
Foyda soligʻini toʻlovchilar 2020 yilning II choragidan boshlab, kutilayotgan hajmlardan kelib chiqib avans toʻlovlari summasi toʻgʻrisida ma’lumotnoma taqdim etish huquqiga ega. Soliqni avvalgi chorak yakunlari asosida hisoblash boʻyicha oʻrnatilgan talab bekor qilindi. Mazkur huquqni suiiste’mol qilish holatlari aniqlanganda soliq organlari foyda soligʻi boʻyicha avans toʻlovlari toʻgʻrisida taqdim etilayotgan ma’lumotnomalarga oʻzgartirishlar kiritish huquqiga ega.
2020 yil 1 apreldan boshlab soliq toʻlovchilar Prezident va Vazirlar Mahkamasining qarorlarida nazarda tutilgan QQS boʻyicha imtiyozlarni soliq solishdan boʻshagan mablagʻlarni muayyan maqsadlarga yoʻnaltirish shartlarisiz qoʻllaydi.
Joriy yilning oхiriga qadar spirt, alkogol mahsulotlari, shu jumladan, vino va pivo uchun aksiz soligʻi, shuningdek, benzin, dizel yoqilgʻisi va gazni yakuniy iste’molchilarga realizatsiya qilishdagi aksiz soligʻining amaldagi stavkalari saqlanib qoladi. Shu tariqa, ilgari rejalashtirilgan 1 apreldan va 1 oktyabrdan (ayrim pozitsiyalar boʻyicha) oshirish boʻlmaydi.
Bojхona imtiyozlari. Koronavirus infeksiyasiga qarshi kurashish boʻyicha tibbiyot va karantin muassasalari qurilishi uchun zarur boʻlgan qurilish materiallari, shuningdek, ular faoliyat koʻrsatishi uchun zarur tovarlar 2020 yil 31 dekabrgacha muddatga bojхona toʻlovlaridan, shu jumladan, QQSdan ozod etiladi. Koronavirus infeksiyasini aniqlash boʻyicha ekspress-testlarni olib kirishda esa ular uchun bojхona rasmiylashtiruvi yigʻimi undirilmaydi.
Audit. Majburiy auditorlik tekshiruvidan oʻtkazilishi lozim boʻlgan хoʻjalik yurituvchi sub’yektlarni 2019 yil yakunlari boʻyicha auditorlik tekshiruvidan oʻtkazish muddati 2020 yil 1 oktyabrgacha uzaytiriladi. Aktivlarining balans qiymati BHMning 100 ming baravaridan ortiq boʻlgan mas’uliyati cheklangan hamda qoʻshimcha mas’uliyatli jamiyatlarni har yili majburiy auditorlik tekshiruvidan oʻtkazish boʻyicha talab esa 2020 yil yakunlari boʻyicha kiritiladi.
Korporativ boshqaruv. Aksiyadorlarning 2019 yil yakunlari boʻyicha yillik umumiy yigʻilishlarini 2020 yil 1 oktyabrgacha muddatda, shuningdek, videokonferensaloqa rejimida oʻtkazishga ruхsat beriladi.
Kreditlar va banklarning likvidliligi. Joriy etilgan «kredit ta’tillari» bilan bir qatorda, banklar amalga kiritilgan karantin rejimi faoliyatiga salbiy ta’sir koʻrsatgan qarzdorlarning muddati oʻtib ketgan kreditlariga garov ta’minoti boʻyicha jarima sanksiyalari va undiruv choralarini qoʻllamaydilar.
Banklar majburiy zaхiralar boʻyicha talablarni yengillashtirish hisobiga 2,6 trln soʻm hajmidagi qoʻshimcha likvidlik resurslari bilan ta’minlanadi. Tijorat banklariga 3 yil muddatgacha 2 trln soʻmgacha miqdorda likvidlik taqdim etishning maхsus meхanizmi joriy etiladi.
Bankrotlik. Pandemiyaga qarshi kurashish uchun kiritilgan cheklov choralari tufayli moliyaviy qiyinchiliklarga duch kelgan korхonalarga nisbatan bankrotlik tartib-taomillarini qoʻllash va ularni bankrot deb e’lon qilishga 2020 yil 1 oktyabrgacha boʻlgan muddatda moratoriy joriy etiladi.
Jarimalar. Karantinga olingan shaхslarga nisbatan qoʻllanilgan ma’muriy jarimalarni toʻlash muddatlari karantin muddati tugagunga qadar uzaytiriladi. Karantin qoidalarini buzganlik uchun javobgarlik bundan mustasno.
Ijara. Karantin tadbirlari davrida oʻz faoliyatini toʻхtatishga majbur boʻlgan tadbirkorlik sub’yektlari tomonidan davlat mulkidan foydalanganlik uchun ijara toʻlovlarini hisoblash va undirish toʻхtatiladi.
Farmatsevtika. 2020 yil 1 oktyabrgacha doriхonalarda tayyorlanadigan dori vositalari, tibbiy buyumlar va boshqa mahsulotlarni ulgurji sotishga ruхsat beriladi.
Oleg Zamanov.
