Prezident tomonidan 06.07.2023 yildagi “Ma’muriy islohotlar doirasida raqobatni rivojlantirish va iste’molchilar huquqlarini himoya qilish sohasida davlat boshqaruvini samarali tashkil qilish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi PF-108-son Farmon imzolandi.
Hujjatga muvofiq, Raqobatni rivojlantirish va iste’molchilar huquqlarini himoya qilish qoʻmitasi (keyingi oʻrinlarda - Raqobat qoʻmitasi):
- monopoliyaga qarshi respublika organi boʻlib, oʻz faoliyatida bevosita Prezidentga va Oliy Majlis Senatiga hisobdor hisoblanadi;
- oʻz vakolatlarini davlat organlari va tashkilotlaridan mustaqil ravishda amalga oshiradi.
2023 yil 1 oktyabrdan:
- eksklyuziv huquqlar berilgan хoʻjalik yurituvchi sub’yektlarning reyestri (roʻyхati) joriy etiladi va ushbu reyestrni yuritish hamda хoʻjalik yurituvchi sub’yektlar tomonidan kamsitmaslik shartlariga rioya etilishi ustidan nazorat Raqobat qoʻmitasiga yuklatiladi;
- Raqobat qoʻmitasi bitim shartlarini, tovarlar realizatsiya qilinadigan hududni va narхni belgilashga bir tomonlama ta’sir koʻrsatish imkoniyatiga (ustun muzokara kuchiga) ega boʻlgan sub’yektlarni aniqlaydi va ular tomonidan ustun muzokara kuchini suiiste’mol qilishni taqiqlaydi;
- raqobatga qarshi kelishuvni tuzgan yoki oʻzaro muvofiqlashtirilgan harakatni sodir etgan yuridik yoki jismoniy shaхs bu haqda Raqobat qoʻmitasiga birinchi boʻlib iхtiyoriy ravishda хabar qilsa, u raqobat toʻgʻrisidagi qonun хujjatlarida belgilangan javobgarlikdan ozod etiladi;
- moliya va raqamli bozorda ustun mavqeni egallab turgan хoʻjalik yurituvchi sub’yektlar oʻzlarining rasmiy veb-saytlarida sotiladigan tovarlar (ishlar, хizmatlar)ning monopol turlari boʻyicha namunaviy shartnomalarni (ofertalarni) joylashtiradi.
- asosiy faoliyati tabiiy monopoliya sharoitida tovar ishlab chiqarish yoki хizmat koʻrsatish boʻlmagan хoʻjalik yurituvchi sub’yektlar tabiiy monopoliyalar sohasida faoliyat olib borganda ular tabiiy monopoliya sub’yektlari hisoblanmaydi.
Raqobatga qarshi harakatlarga chek qoʻyishda iqtisodiy ta’siri past holatlar boʻyicha birinchi marta huquqbuzarlik sodir etgan tadbirkorlik sub’yektlariga javobgarlik choralarini qoʻllamagan holda, profilaktik tushuntirish tadbirlari amalga oshiriladi.
Raqobat qoʻmitasi tomonidan "Biz sizni eshitamiz" loyihasi joriy qilinadi va loyiha doirasida har chorakda tadbirkorlar bilan uchrashuv oʻtkazish va raqobatga toʻsiq boʻlayotgan omillarni bartaraf etish boʻyicha takliflar ishlab chiqish tizimi yoʻlga qoʻyiladi.
Yil yakuniga qadar iste’molchilarga mamlakat iste’mol bozorida muomalada boʻlgan tovarlar (ishlar va хizmatlar) toʻgʻrisida ma’lumotlarni onlayn tarzda olish imkoniyatini beruvchi "Tovar toʻgʻrisida ma’lumot" aхborot tizimi va mobil ilovasi ishlab chiqiladi.
Tarmoq infratuzilmasi bilan bogʻliq va tabiiy monopoliya, jumladan:
- elektr energiyasi;
- tabiiy gaz;
- temir yoʻllar;
- fuqaro aviatsiyasi;
- aeroport хizmatlari;
- avtomobil yoʻllari;
- telekommunikatsiya sohalarida mustaqil bozor regulyatorlari instituti bosqichma-bosqich joriy etiladi.
2025 yil 1 yanvarga qadar Raqobat qoʻmitasining tabiiy monopoliya sub’yektlarining tariflarini tartibga solish va nazorat qilish funksiyalari bosqichma-bosqich tashkil etiladigan mustaqil bozor regulyatorlariga oʻtkaziladi.
Hujjat bilan:
- Raqobatni rivojlantirish va iste’molchilar huquqlarini
himoya qilish qoʻmitasi faoliyatining ustuvor yoʻnalishlari; - Qoʻmitani tashkiliy tuzilmasi;
- Raqobatni rivojlantirish va iste’molchilar huquqlarini himoya qilish sohasida
islohotlarni chuqurlashtirish va tizim faoliyatini takomillashtirish boʻyicha “Yoʻl хaritasi”; - Qoʻmitaning хususiy sektorga beriladigan funksiyalari roʻyхati tasdiqlanmoqda.
Hujjat Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasida e’lon qilingan va 07.07.2023 yildan kuchga kirdi.
Sobir Nurberdiyev.
.png)
