Suv kodeksi 30.07.2025 yildagi OʻRQ-1076-sonli Qonun bilan tasdiqlangan va suv resurslarini boshqarishning asosiy tamoyillarini belgilaydi.
Suv kodeksi suv, suv ob’yektlari va suv хoʻjaligi inshootlaridan oqilona foydalanish va ularni muhofaza qilish bilan bogʻliq munosabatlarni tartibga soladi. U aholi, iqtisodiyot va ekotizimlarni barqaror suv ta’minoti bilan ta’minlash, shuningdek, suv resurslarini saqlash va tiklashga qaratilgan.
Kodeks suv resurslarini boshqarish tamoyillarini iqlim oʻzgarishi shartlarini inobatga olgan holda belgilaydi. Bu oqilona rejalashtirish, suv ob’yektlarining ifloslanishi, kamayishi va yoʻq qilinishning oldini olish, shuningdek suvning salbiy ta’sirini, masalan, toshqinlar, botqoqlanish va shoʻrlanishni kamaytirishni oʻz ichiga oladi.
Hujjatda aholini kafolatlangan sifatli ichimlik va хoʻjalik-maishiy suvi bilan ta’minlash, sanitariya хavfsizligini ta’minlash va sogʻliqni muhofaza qilish masalalariga alohida e’tibor qaratilgan. Suv ob’yektlaridan foydalanishda ularni muhofaza qilish, suv ekotizimlarini saqlash va suv munosabatlari sub’yektlarining teng huquqlarini ta’minlash ustuvor vazifa etib belgilangan.
Kodeksda suv ob’yektlari tushunchasi joriy etilgan va ular yer yuzidagi (daryolar, koʻllar, kanallar) va yer ostidagi (suv qavatlari, manbalar) deb tasniflanadi. Bu ob’yektlar yakka tartibda yoki umumiy ravishda foydalanilishi mumkin, ammo har qanday foydalanish ekologik va sanitariya talablariga muvofiq boʻlishi shart.
Suv resurslari strategik tabiiy resurs sifatida qaraladi va ularni boshqarish ochiq, ilmiy asoslangan hamda jamoatchilik ishtirokini ta’minlovchi boʻlishi lozim. Qonun barcha turdagi suvlarni (yer yuzi, yer osti, qayta qaytarilgan suvlar) integratsiyalashgan holda boshqarish, shuningdek havza va hududiy tamoyillar asosida tartibga solish zarurligini ta’kidlaydi.
Suv kodeksi suv munosabatlarida ishtirok etuvchi barcha sub’yektlarning – davlat organlari va suv yetkazib beruvchi tashkilotlardan tortib, yakka tartibdagi suv foydalanuvchilar va mahalliy jamoalargacha – huquq va majburiyatlarini belgilaydi. Suv qonunchiligini buzish orqali yetkazilgan zararni qoplash va suv хoʻjaligida ilmiy-tadqiqot hamda innovatsion ishlanmalarni ragʻbatlantirish zarurligi alohida ta’kidlangan.
Hujjat Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasida e’lon qilingan va 31.10.2025 yildan kuchga kiradi.
Saodat Usmanova
