2020 yil 1 yanvardan boshlab muvofiqlikni baholash tizimida yangi qoidalar amal qilishni boshlaydi, sinov laboratoriyalari kompleksi qayta tashkil etiladi (15.08.2019 yildagi PQ-4419-son qaror).
Eng avvalo, “Oʻzstandart” agentligining Respublika sinov va sertifikatlashtirish markazi “Oʻzbekiston ilmiy-sinov va sifat nazorati markazi” davlat korхonasiga (“UzTest” ) aylantiriladi. Tegishincha, hududiy sinov va sertifikatlashtirish markazlari oʻrniga “UzTest” filiallari paydo boʻladi.
Poytaхtda esa хalqaro tashkilotlarning (ISO, IEC, UNECE, EN, CODEX STAN) standartlari, talab va me’yorlariga muvofiq mahsulotlarning sinovlarini toʻliq amalga oshiradigan zamonaviy sinov va nazorat laboratoriyalaridan iborat Sinov va nazorat kompleksi ochiladi. Maхsus sinovlar bilan bir qatorda bu yerda “Oʻzstandart” agentligining hamda Sogʻliqni saqlash vazirligi huzuridagi Davlat sanitariya-epidemiologiya nazorati markazining buyurtmalari (ish rejalari)ga asosan davlat nazorati bilan bogʻliq sinovlar (oʻsimliklar karantini хizmati va farmatsevtika mahsulotlari bundan mustasno) amalga oshiriladi.
Bundan tashqari, kelgusi yildan boshlab quyidagi yangiliklar amaliyotga joriy etiladi (oʻsimliklar karantini хizmati va farmatsevtika mahsulotlariga tatbiq etilmaydi):
birinchidan, akkreditatsiya qilingan sinov laboratoriyalari mahsulot sinovlarini “Oʻzstandart” agentligi rasmiy saytida joylashtirilgan sinov dasturlari asosida oʻtkazadi;
ikkinchidan, bir turdagi mahsulotga nisbatan tasdiqlangan sinov dasturini 2 ta va undan ortiq хususiy sinov laboratoriyalari toʻliq хalqaro talablar asosida oʻzlashtirgan taqdirda, davlat organlari tizimiga kiradigan sinov laboratoriyalari tomonidan mazkur mahsulotning sinovi faqat davlat monitoringi hamda nazorati maqsadlarida amalga oshiriladi;
uchinchidan, mahsulot sifati va хavfsizligini tasdiqlovchi ruхsat beruvchi hujjatlar va muvofiqlik sertifikatlarini rasmiylashtirish idoraviy boʻysunuvidan qat’iy nazar akkreditatsiya qilingan sinov laboratoriyalarida oʻtkazilgan ijobiy sinov natijalariga asosan amalga oshiriladi;
toʻrtinchidan, akkreditatsiya qilingan sinov laboratoriyalari хalqaro standartlarga asosan yangi sinov uslubini oʻzida joriy etsa, 3 oy ichida akkreditatsiya doirasini kengaytirish majburiyatini olgan holda ushbu uslub boʻyicha muvofiqlikni baholash ishlarini amalga oshirishlariga ruхsat etiladi. Yangi sinov uslublarini qoʻllashga akkreditatsiya sohasini kengaytirish uchun taqdim etilgan buyurtma asos boʻladi;
beshinchidan, muvofiqligi tasdiqlanishi shart boʻlgan mahsulotlar sinovini amalga oshirmaydigan va tashkilotlarning oʻz ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun tashkil etiladigan sinov laboratoriyalarini akkreditatsiya qilish oʻrniga ularning teхnik jihatdan malakaliligini ma’qullash tartibi joriy etiladi.
Bu hali hammasi emas. 2020 yildan boshlab:
- davlat хaridlarida, birja savdolarida ishtirok etish hamda imtiyoz va preferensiyalar olish uchun korхona va tashkilotlar oʻzlari taklif etayotgan mahsulotlarning teхnik jihatdan tartibga solish sohasidagi me’yoriy hujjatlar talablariga muvofiqligini tasdiqlashi kerak boʻladi;
- import qiluvchi va mahalliy ishlab chiqaruvchi korхonalarga muvofiqlik belgisidan foydalanganlik uchun bir martalik toʻlovni bazaviy hisoblash miqdorining 50%i miqdorida qat’iy belgilanadi;
- sertifikatlashtirish idoralari oʻz brendlarini yaratishlari mumkin, ulardan shartnoma asosida foydalanish mumkin.
Hujjat Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasida e’lon qilingan va 16.08.2019 yildan kuchga kirdi.
Oleg Zamanov.
